Hemoroid (Basur) Nedir?
Makat çevresindeki toplar damarların gevşemesi ve dışa doğru sarkmasıyla oluşan bir hastalıktır. Kişinin yaşam kalitesinin düşmesine neden olabilir. Pek çok farklı sebeplerden dolayı hemoroid oluşabilir.
Belirtileri ve Tedavisi
Dışkılama alışkanlığında farklılık, makattan kan gelmesi ve ağrı gibi yaygın görülen hemoroid belirtileri vardır. Bu belirtiler görülüdüğü zaman hemen doktora gitmeliyiz.
Basur, dış hemoroid ve iç hemoroid olmak üzere iki farklı türde görülebilir. Toplumda her dört kişiden birinde zaman zaman ortaya çıkan bir hastalıktır.
Anüsün dış kısmında ve cilt altındaysa dış hemoroid olarak tanımlanır. Ağrı yapar.
Kalın bağırsağın son kısmında ise, iç hemoroid olarak adlandırılır. Ağrı yapmaz.
Hemoroid Nedir?
Kalın bağırsaktan sonra yer alan anüse ya da makata ait damarlarda var olan problemlerden kaynaklanan hastalıktır. Bacaklarda bulunan varislere benzer bir hastalık olan hemoroid, anüs ya da makat bölgesinde bulunan damarların büyümesi veya şişmesiyle oluşur.
Damar yumakları oluşmasına neden olan hastalıkta zaman zaman damar yumakları anüsten dışa sarkabilir. Bazı vakalarda ise damar yumakları sıkışmaya bağlı olarak kanama yapabilir.
Hemoroid, tedavisi olan bir hastalıktır. Ancak tedavi edilmediğinde zamanla damarların oluşturduğu yumaklar makatın dışına çıkarak basur memesi olarak adlandırılan yapının ortaya çıkmasına neden olur.
Hemoroid Evreleri Nelerdir?
Basur tedavisi, hastalığın evresine göre farklı şekillerde yapıldığından hemoroid evrelerinin bilinmesi son derece önemlidir.
Hemoroid toplam 4 evreden oluşur:
- Evre: Tuvalet kağıdını kirletecek nitelikte kanama ile karakterize olan 1. evredeki bazı vakalarda, damlama şeklinde basur kanaması da görülebilir. Rektoskopi ile görülebilen hemoroid dokusu çıplak gözle görülmez. Farklı bir deyişle bu evrede hemoroid makat dışına sarkma yapmaz.
- Evre: Hemoroid, dışkılama sırasında dışarı sarkar ve sonrasında kendiliğinden içeri girer. Bu yüzden kişi, basur memesini fark etmeyebilir.
- Evre: Basur memesi olarak tanımlanan oluşum, anüs dışındadır. Ağrıya yol açan hemoroid sıklıkla ödeme yol açar. Basur memesi ancak parmakla itildiğinde anüsün içine girer.
- Evre: Basurun makattan dışarı çıktığı evre olan 4. Evrede, hemoroid memesi genellikle büyük ve ıslaktır. Dışkılama sonrasında kişi tam olarak temizlenemez. Buna bağlı olarak kişi sıklıkla iç çamaşırında lekelenmeler görür. Oturma esnasında ağrı oluşabilir.
Dış Hemoroid Belirtileri
- Dışkıda kan görülmesi,
- Anüs çevresinde şişlik ya da ağrılı yumru,
- Anüs çevresinde kaşıntı ve rahatsızlık hissi,
- Oturmakla artan ağrı.
İç Hemoroid Belirtileri
- Dışkıda kan görülmesi,
- Tuvalet kağıdına lekelenme şeklinde kan olması,
- Makattan basur memesinin sarkması.
Hemoroid belirtileri, basur haricinde sindirim sistemine ait farklı hastalıklarda da görülebilir. Özellikle makattan kan gelmesi, ülseratif kolit, Crohn hastalığı, kolon ya da rektum kanserlerinde de görülebilir.
Bu yüzden hemoroid, bitkisel tedavi yöntemleriyle ya da hekime danışılmadan kullanılan basur ilacı ile tedavi edilmeye çalışılmamalıdır.
Hemoroid Neden Olur?
Anal kanalda bulunan toplardamarlar hemoroid olarak tanımlanır. Toplardamarların genişlemesi ya da şişmesiyle birlikte kişide kanama, ağrı ve / veya kaşıntı gibi belirtilere yol açar. 20 yaşından önce nadiren görülen hastalık çoğunlukla 45 ila 65 yaş arasındaki kişilerde görülür. Toplumda oldukça sık görülen hemoroid , çoğunlukla uzun süren kabızlığa ve tuvalette fazla vakit geçirmeye bağlı olarak oluşur. Dışkılama sırasında zorluk yaşanması, bölgedeki kan akışı etkiler. Zamanla damarlardaki kan, bölgede havuzlanarak hemoroid oluşumuna yol açar. Bu durum aynı zamanda gebelik sırasında görülen basurun da sebebidir.
Hemoroid Tanısı Nasıl Koyulur?
Hemoroid problemi yaşayan kişilerin büyük bir bölümü, doktora gitmekten çekinir. Bu yüzden kişi, çevresinden duyduğu, hemoroid kremi ya da ilacı kullanarak rahatsızlığını gidermeye çalışır.
Bu noktada sıklıkla karşılaşılan sorulardan biri de “Hangi doktora gidilir?” şeklindedir.
Hemoroid rahatsızlığı için kişinin genel cerrahi polikliniğine başvurması gerekir. Hekim, öncelikle kişinin öyküsünü dinler ve ardından fizik muayenesini yapar. Dış hemoroid varlığında tanı hızlıca koyulabilir. İç hemoroid tanısı içinse, anal kanal – rektum muayenesi ya da kolonoskopi gibi ek tetkikler yapılması gerekebilir. Elde edilen bulguların sonucunda tanı koyulur.
Hemoroid Tedavisi Nasıl Yapılır?
Dış hemoroid, kişide rahatsızlık oluşturmuyor ya da kişinin yaşam kalitesini düşürmüyorsa, tedavi edilmesi gerekmeyebilir. İç hemoroidler ise ilaçlı olarak tedavi edilir. Hemoroid evresi de hastalığın tedavi yönteminin farklılaşmasına neden olur. 1. ve 2. evre hemoroidlerin tedavisi çoğunlukla ilaçlı olarak yapılır. Tedavi için hekim, krem, pomat ya da tablet şeklinde ilaçlar reçete edebilir. Bu ilaçlar makat bölgesindeki yanma, ağrı ya da şişliğin giderilmesini, makat kasların gevşemesini ve hemoroidin rahatlamasını sağlar.
Ameliyat olmaksızın yapılan bir diğer tedavi yöntemi de oturma banyosudur. Kişinin ılık su dolu küvete oturmasıyla uygulanan bu tedavi şeklinde, hemoroidin rahatlaması sağlanır.
Skleroterapi ile yapılan tedavide ise bölgeye enjeksiyon yapılarak oluşan sarkmalar giderilebilir.
Bunların dışında 2. ve 3. evre hemorodilerde çeşitli günübirlik girişim gerektiren işlemler de yapılabilir. Hangi işlemin yapılacağına muayene ve değerlendirmeler sonrası karar verilir. 3. ve 4. evre hemoroidlerde ise tedavi, hemoroid ameliyatı ile yapılır. Bu ameliyatlar günümüzde Lazer ile yapılmaktadır. Acısız ve ağrısız şekilde, hastanede hiç yatmadan aynı gün çıkış yapılabilir. Ertesi gün sosyal hayata geri dönülebilir. Lazer ile yapılan ameliyatlardan alınan sonuçlar, çok başarılıdır. Tekrarlama olasılığıda %1 seviyesindedir.
